Volmacht kinderen met financiële beslissingen kan flink fout gaan

Nederlandse notarissen sluiten per dag gemiddeld 650 levenstestamenten af. Daarin leggen mensen vast wat er moet gebeuren als zij door ziekte of ouderdom niet meer bekwaam zijn. De hamvraag is: aan wie geef je de volmacht om dan voor jou financiële of medische beslissingen te nemen?

Gebruikelijk is dat de partner de volmacht krijgt en daarna, bij zijn of haar overlijden, een of meerdere kinderen.

Vaak krijgen alle kinderen gezamenlijk de volmacht. „Of dat verstandig is, hangt natuurlijk af van de relatie die ze hebben”, zegt kandidaat-notaris Laura van Kempen. „Soms gaat het met vijf kinderen geweldig goed. Dan kun je ze ook de bevoegdheid geven om één van hen een ondervolmacht te geven, bijvoorbeeld om de bankzaken te regelen.”

Dat kan flink fout gaan, merkt Van Kempen op. „Als kinderen moeilijkheden hebben met elkaar, dan is het misschien moeilijk steeds vijf handtekeningen bij elkaar te krijgen. Die heb je dan nodig om het huis te verkopen, een tuinman in dienst te nemen, beleggingen te beheren, noem maar op.”

Niet op één lijn
Hanneke Kroonenberg, hoofd Kenniscentrum bij financieel dienstverlener Van Lanschot, noemt als voorbeeld een recente rechtszaak. Een moeder had haar vier kinderen samen de volmacht gegeven. Omdat de kinderen onderling niet op één lijn zaten kon er niet gehandeld worden. Daarom vroegen drie kinderen samen de rechter om één van hen tot bewindvoerder te benoemen. Kroonenberg: „In dit geval werd echter een externe bewindvoerder aangewezen. Die kost geld en de bewindvoerder is verantwoording schuldig aan de rechter.”

Als kinderen op die manier de regie verliezen, kan dat forse consequenties hebben. Kroonenberg: „De rechter eist bijvoorbeeld dat doelmatig wordt belegd. Dat betekent in principe ’defensief’.

De bewindvoerder zal dan mogelijk aandelen moeten omzetten naar obligaties.” Kinderen kunnen ook niet meer zelfstandig uit de boedel zichzelf schenkingen doen of het huis verkopen, wat handig kan zijn als de ouder in een verpleeghuis komt. Dat ligt dan bij de bewindvoerder.

Om dergelijke kwesties te vermijden, noemt Kroonenberg als een oplossing om één kind de volmacht te geven en de anderen als toezichthouder aan te wijzen. „Daar kun je in het levenstestament ook voorwaarden aan stellen. Bijvoorbeeld dat toestemming van alle kinderen nodig is bij de verkoop van het huis en bij schenkingen of leningen.”

Ondervolmacht
Van Kempen ziet voordelen om meerdere kinderen een volmacht te geven, met de mogelijkheid van een ondervolmacht. „Dan kan een kind dat toevallig beschikbaar is meer voor de ouder doen. Het maakt ook uit als de een in Groningen woon en de ander in Brabant.”

Ze pleit wel voor het inbouwen van goede controle: „Natuurlijk vertrouw je de ander 500%, maar het gaat nogal eens mis. Dan denkt een kind: ’Ik zit wat krap bij kas, ik leen wat uit de boedel en betaal wel terug’.

Kroonenberg benadrukt dat je in een levenstestament zelf de spelregels kunt bepalen. „Met grenzen. Zo kun je niet een volmacht geven om je testament aan te passen.” Zoiets als euthanasie kan je ook niet volledig dichttimmeren: „In dat geval hebben artsen altijd nog hun eigen verantwoordelijkheid.”

Bron: Telegraaf